پيشرفت صنايع، ازدياد واحدهاي صنعتي و توليدي و نياز روزافزون به بازده بيشتر صنايع براي تامين نيازهاي مصرف كنندگان ايجاب مي كند كه كار بيشتر در محيط هاي بسته در مدت شب و روز ادامه داشته باشد. بنابراين استفاده از نور مصنوعي بتدريج توسعه يافته است. امروزه مسئله روشنايي براي كارگاههاي بزرگ صنعتي اهميتي ويژه يافته است. زيرا كمبود روشنايي در محيط كار افزون بر ايجاد خستگي اعصاب، آسيب هاي ديگري به سلامت كارگر وارد مي آورد. این در حالی است که طبق آماری که در همایش گرامیداشت روز جهانی بهداشت حرفه ای و سالروز جهانی کارگر در سال 1387 ارائه گردید، 11% کارگاهها فاقد روشنایی مناسب می باشند.
بي گمان مهم ترين حس انسان، بينايي است و چشم انسان همانقدر كه عضو خارقالعاده و شگفتانگيز است، به همان اندازه نيز ظريف و بيپناه و آسيبپذير ميباشد. بنابراين در هنگام كار يا هر جاي ديگري بايد از آن محافظت نمود. به اين دليل روشنايي و كاربرد اصول فني در روشنايي اهميت زيادي دارد. روشنايي رضايت بخش به راحتي و آسايش انسان كمك مي كند و بازده كار را بالا مي برد و با كاهش حوادث ناشي از نور غير كافي، به ايمني كمك بسيار مي كند.
ناراحتيهاي چشمي اكثراً در ساعات كار اتفاق افتاده و ناشي از علل گوناگون ميباشد. اين صدمات ممكن است ناشي از ازدياد نور، كمبود نور، پرتاب ذرات، تاثير مواد سمي، اشعه ايكس يا ساير تشعشعات يونيزان و حرارت باشد.
ویژگی های روشنایی رضایت بخش عبارتند از:
تامين نور كافي و مناسب در محل كار موجب ميشود كه:
تعریف نور:
نور از نقطه نظر فیزیکی به عنوان قسمتی از یک طیف الکترومغنا طیسی تلقی می شود که بین طول موج های 380 تا 780 نانومتر قرار دارد.
تعریف روشنایی:
انجمن مهندسان روشنایی واژه روشنایی را به عنوان انرژی تشعشعی ارزیابی شده بوسیله چشم تعریف کرده اند.
مزایای روشنایی صنعتی مناسب مطابق شکل شماره 1 می باشد. (موجود در فایل پیوست)
منابع نور:
براي روشنايي كارگاهها از دو منبع نور طبيعي و نور مصنوعي ميتوان استفاده نمود.
در حالت کلی به دلایل زیر استفاده از روشنایی مصنوعی بر طبیعی برتری دارد:
-میزان نور طبیعی دایم در حال تغییر است.
-استفاده درست از نور طبیعی بستگی به طرز و محل نصب پنجره دارد.
-شدت و ضعف نور طبیعی قابل کنترل نیست.
روشنايي طبيعي:
نور خورشید سالمترين و ارزانترين وسيله روشنايي و يكي از منابع مهم تامين انرژي نوراني ميباشد.
به منظور استفاده بهتر و صحيحتر از روشنايي روز بايستي به نكات زير توجه نمود:
جدول 1 - موثرترین مساحت سطح شیشه نسبت به کف گارگاه بر حسب نوع کار
نوع کار | مساحت |
کارهای ظریف | 3/1 تا 5/1 |
کارهای معمولی | 5/1 تا 7/1 |
انبار ها و راهروها | 10/1 |
روشنایی مصنوعی:
در طرح روشنايي مصنوعي براي محيط كار اين نكات بايد مورد توجه قرار گيرد:
جدول 2 – میزان روشنایی مطلوب بر حسب نوع کار
محل كار | ميزان روشنايي مطلوب بر حسب لوكس |
كارهاي بزرگ | 80 - 100 |
كارهاي ظريف | 150 - 250 |
كارهاي بسيار ظريف | 500 - 1000 |
1. لوكس (LUX): واحد اندازهگيري روشنايي در محيط كار گويند كه بوسيله دستگاه لوكسمتر اندازهگيري ميشود.
انسان زندگی خود را در محیطهای مختلف میگذراند، و محیط کاری، از مهمترین محیطهایی است که فرد، در بزرگسالی، بخش اعظمی از وقت خود را در آنجا سپری میکند، بنابراین شناسایی عوامل موجود در محیط کار، و عوامل زیانآور، میتواند عملکرد فرد را در شغل او، تحت تأثیر قرار دهد، که از جملهی آنها میتوان به عوامل ارگونومیک اشاره کرد.
در این نوشتار شش صفحهای، بیماریهای مختلف شغلی بیان شده است و در ادامهی آنها، اصول پیشگیری از بیماریهای شغلی آورده شده است.
برای بارگیری این نوشتار، اینجا را کلیک کنید.
بر خلاف نگرانیهای مردم در مواجهه با پرتوها باید دانست که عمر انسان در حضور دائمی پرتوهایی که به طور طبیعی در محیط زیست وجود دارد تکامل یافته است. علاوه بر پرتوهای یونساز ناشی از منابع طبیعی، در سالهای اخیر منابع تولیدکننده دیگری چون دستگاههای رادیولوژی، پزشکیهستهای، رادیوتراپی، نیروگاههای هستهای و… نیز از عوامل مصنوعی پرتوگیری به حساب میآید.
انسان سالانه ۴/۲ میلیسیورت از منابع طبیعی پرتوگیری میکند که در حدود ۶۵% این مقدار عمدتا ناشی از گاز رادن و تورن و مقدار کمتری، از دیگر عوامل طبیعی نظیر مواد غذایی، پرتوهای کیهانی و…است. از طرفی متوسط پرتوگیری سالانه مردم ناشی از منابع ساخت دست بشر (منابع مصنوعی) ۶۱/۰ میلی سیورت بوده که در حدود % ۹۶ از این مقدار مربوط به عملیات پزشکی ( تشخیص و درمان) است. نکته قابل تامل این جاست که متوسط سهم پرتوگیری شغلی هر پرتوکار تنها % ۱/۰ بوده که نسبت به آنچه انسان از محیط و کاربرد های پزشکی دریافت میکند، بسیار ناچیز است .
یکی از مهمترین مشکلاتی که در برخورد با انواع پرتوها وجود دارد عدم احساس آنها توسط حواس پنجگانه است که همین امر موجب بروز حوادث پرتوی متعددی برای انسان شده است. این عدم توانایی باعث شده تا افراد خطرات بالقوه پرتوها را نادیده گرفته، حتی در بعضی موارد ریسک ناشی از آن را برای خود افزایش دهند. به همین دلیل به دفعات اتفاق افتاده است که افراد چشمههای قوی رادیوگرافی صنعتی یا منابع رادیواکتیو با کاربرد پزشکی را که به نحوی مفقود شدهاند، پس از یافتن در معابر، در خانههای خود به عنوان اشیا زینتی نگهداری کنند که بیماریهای پیچیده و حتی در پارهای موارد مرگ افراد را به همراه داشته است.
از سوی دیگر، اثرات تصادفی(Stochastic) پرتوها همواره نگرانی متخصصان و پرتوکاران را در بروز بیماریهای مزمن و به خصوص سرطانها به همراه داشته است. اگر چه برای وقوع این اثرات هیچ آستانهای وجود ندارد و در شرایط عادی کار، پرتوگیری شغلی در سطوح بسیار پایینی از حدود دز سالانه است، لیکن احتمال ظهور این اثرات با افزایش دز دریافتی افزایش یافته و زمان ظهور بیماری میتواند سالها بعد از پرتوگیری باشد. به همین دلیل در برخی از مشاغل پرتویی نظیر رادیوگرافی صنعتی به ویژه در پرتونگاری با چشمههای پرتوزای باز نظیر ایردیوم و کبالت وجود این نوع ریسک بیشتر و جدیتر خواهد بود.
پس از گذشت زمان کوتاهی از کشف پرتو ایکس توسط ویلهلم کنراد رونتگن (فیزیکدان آلمانی در سال ۱۸۹۵) و کشف رادیواکتیویته توسط ایرن ژولیو ـ کوری فیزیکدان و شیمیدان فرانسوی در سال ۱۹۲۵، فواید استفاده از این منابع پرتو در زندگی انسان به ویژه توسعه علم در حوزههای پزشکی و صنعت به قدری مهم و پررنگ شده که دیگر امکان حذف آن از زندگی را برای ما غیرممکن ساخته است. لذا این امر در تقابل با تمام اثرات منفی پرتوها، سازمانهای بینالمللی، واحدهای قانونی و متخصصان را مجبور کرد تا استفاده از منابع پرتو را در عرصههای مختلف زندگی بر اساس روشهای علمی به نحوی توجیهپذیر کند که منافع آن از مضررات آن بیشتر باشد (Justification).
یکی از مهمترین و قدیمیترین کاربردها منابع پرتو، استفاده ار پرتو گاما و ایکس در کنترل کیفیت و بررسی یکپارچگی ساختار مواد به روش غیرمخرب بوده که به آن رادیوگرافی صنعتی میگویند. بررسی کیفی محصولات نه تنها باعث کاهش هزینهها و مرغوبیت کالا شده بلکه افزایش ایمنی برای کارکنان، مردم و محیط زیست را به همراد دارد.
مواردی که رادیوگرافی صنعتی را از برخی دیگر مشاغل پرتوی متمایز میکند شرایط کاری سخت چون کار در فضاهای محدود، درجه حرارت بسیار بالا یا هوای بسیار سرد، کار در نیمههای شب، کار روی سکوهای دریا، در اعماق آبها و… است. از سوی دیگر بهره گرفتن از منابع ایکس و گامای قوی برای داشتن نفوذ کافی در مواد سخت از دیگر تفاوتها است که در صورت عدم تجربه و علم کافی، اثرات زیانبار این پرتوها را تشدید میکند. بدیهی است کار با منابع پرتوی قوی در چنین شرایط نامطلوبی امکان رعایت اصول حفاظت در برابر اشعه و نکات ایمنی را جهت نگهداشتن پرتوگیری به هر چه کمتر منطقی دست یافتنی (As Low As Reasonable Achievable ) برای پرتوکاران مشکل میسازد (Optimization).
آیا خطر عملیات پرتونگاری در شرایط عادی از راه رفتن در معابر یا رانندگی در خیابانها بیشتر است؟
اگر چه متخصصان ایمنی پرتوها معتقدند پرتونگاری صنعتی را میتوان به شیوهای امن، با خطری ناچیز و با خطایی که بسیار کمتر از مشاغل دیگر است، انجام داد؛ این واقعیت غیرقابل انکار است که رادیوگرافی صنعتی یکی از پرخطرترین مشاغل پرتوی به حساب آید. تجربه نشان داده است عدم رعایت مقررات و توصیههای ایمنی در این حرفه حوادث ناگواری را رقم زده است. گاهی صدمات ناشی از پرتوگیریهای غیرعادی مربوط به منابع رادیوگرافی صنعتی در دوزهای بالا به کارگران چنان شدید بوده که پیامدهای بهداشتی وخیمی چون قطع عضو، سوختگیهای شدید، تخریبهای کروموزنی و حتی مرگ را به همراه داشته است. از این رو قبل از شروع به انجام فعالیت پرتونگاری، ایجاد شرایط لازم و کافی جهت به حداقل رساندن ریسک احتمالی ناشی از کار با پرتو یک ضرورت است. اما چه باید کرد و چه عواملی میتواند ما را برای رسیدن به این مهم یاری کند؟ از موثرترین عوامل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱ـ وجود دورههای آموزشی حفاظت در برابر اشعه موثر و کارآمد و شرکت مستمر در آنها،
۲ـ مجهز بودن به سختافزارهای مناسب نظیر تجهیزات حفاظت در برابر اشعه، سنجشگرهای پرتویی، ابزارهای فوریتهای پرتویی و تجهیزات تکنیکی با کیفیت استاندارد،
۳ـ نظارت موثر مسئولان فیزیک بهداشت و بازرسان واحدهای قانونی بر انجام عملیات رادیوگرافی،
۴ـ برخوردار بودن از رویههای کاری مناسب و مکتوب، نظیر دستورالعملهای ایمنی و فوریتهای پرتویی،
۵ـ اهتمام به ایجاد فرهنگ ایمنی و حرکت در راستای ارتقا آن،
۶ـ وجود راهنماها، مقررات و ضوابط موثر و بهروز شده،
۷ـ تعیین وظایف و مسئولیتها،
۸ـ داشتن برنامه تضمین کیفیت.
ایستادن طولانی مدت هنگام کار باعث بروز مشکلاتی در سلامتی میشود
عنوان برجسته بسیاری از تحقیقات این بوده است که نشستن طولانی هنگام کار خطراتی را به دنبال دارد اما تحقیقی جدید،خطرات ایستادن طولانی مدت هنگام کار را برجسته کرده است.
خستگی ماهیچه به علت ایستادن طولانی مدت ،موجب کمر درد میشود.
تقریبا نصف کارکنان کل دنیا،باید بیشتر از روز کاری شان را سرپا می ایستند. محققان میگویند که ایستادن طولانی مدت نتایجی چون خستگی و فرسودگی، گرفتگی عضلات پا و کمر درد دارد که این مشکلات نه تنها باعث ناراحتی جسمی فرد می شود،بلکه روی کارایی و سودمندی کار نیز تاثیر میگذارد.
به اصطلاح دیگر ،ماهیچه متحمل خستگی و فرسودگی ای میشود که این فرسودگی میتواند باعث آسیب جدی مفصل و کمر درد شود.محققان نتیجه این کار را در یک مجله منتشر کردند.
ماریا گابریلا کارسیا ،نویسنده اول این تحقیق میگوید : مشکلات اسکلتی – ماهیچه ای مرتبط با کار که به علت ایستادن طولانی مدت ایجاد میشوند ، حاکی از آنند که این مشکل تنها برای کارکنان نیستند بلکه بار مسیولیت مضاعفی را بر شرکتها و جامعه تحمیل میکنند.
تاثیر پیری و جوانی کارکنان
برای این تحقیق،گارسیا و همکارانش از 14 مرد و 12 زن در 2 گروه سنی دعوت کردند که باید 5 ساعت متوالی سرپا می ایستادند.
این زمان شامل وقت استراحتهایی حداکثر 5 دقیقهای و یک وقت نهار 30 دقیقهای بود.محققان میزان فرسودگی عضله را به وسیله یک سیستم اندازهگیری کردند.این سیستم از شبیه سازی الکتریکی استفاده میکرد که عضله را منقبض میکرد و سپس میزان انقباض را اندازهگیری میکرد.
آنها هم چنین ثبات وضعیتی را اندازه گیری می کردند و از داوطلبان خواستند که میزان ناراحتی شان را ارزیابی کنند.
نتایج نشان داد که حتی وقتی آن ها وقت استراحت های معینی داشتند،چون 5 ساعت مشابه روز کاری شان داشتند ،خستگی طولانی مدتی را تجربه کردند.
علایم خستگی طولانی مدت تا زمانی وجود داشت که شرکت کنندگان 30 دقیقه برای استراحت نشستند.علاوه بر این ،علایم خستگی شرکت کنندگان جوانتر (30-18 سال) همانند شرکت کنندگان مسن تر (بالای 50 سال ) بود.
"خستگی ممکن است وجود داشته باشد اما درک نشود "
محققان همچنین اختلافی بین اندازه گیری جسمی خستگی و درک داوطلبان پیدا کردند.
گارسیا می گوید : خستگی به علت سر پا ایستادن طولانی مدت موقع کار ممکن است وجود داشته باشد اما درک نشود و اینگونه نتیجه می گیرد :
کار کنونی جوری برنامه ریزی شده که نیاز به سرپاماندن طولانی دارد و برای پیشگیری از خستگی مناسب نیست و این طولانی مدت شدن خستگی ماهیچه می تواند به ناراحتی های ماهیچه – اسکلتی و درد پشت کمک کند.
بر اساس CCOHS (سازمانی کانادایی برای ایمنی و سلامت حرفه ای )،طرز صحیح ایستادن هنگام کار نه تنها موجب کاهش خستگی وکاهش درد پشت می شود،بلکه موجب مشکلات سلامتی دیگری همچون زخم پا، ورم پاها،وریدهای واریسی و سفتی گردن و شانه ها می شود.
اینها شایع ترین شکایت کارکنانی است که شغلشان نیاز به ایستادن طولانی مدت دارد.مانند مکانیک ها،ندگان و .
CCOHS همچنین می گوید : اگر محل کار ایده آل باشد،کارکن این فرصت را دارد که از میان پوزیشن های مختلف موقع کار کردن ،بهترین پوریشن های متناسب با خودش را انتخاب کند و مرتبا آنها را تغییر دهد.
همچنین افزودند :در مشاغلی که نیاز است ، چندین ساعت متوالی کارکنان برای انجام وظیفه شان سرپا بایستند،باید محل هایی برای نشستن تعبیه شود تا آنها در موقعیت مناسب بنشینند و استراحت کنند.
برای پیشگیری از این عوارض ، نكات ساده و مهم زیر را هنگام كار با كامپیوتر رعایت كنید:
اختلالات اسکلتی – ماهیچه ای ناشی از کار (WMSDs)
ارگونومی در کار با کامپیوتر
طی چند سال اخیر تولید کنندگان کامپیوتر و تجهیزات مرتبط با آن به طراحی ارگونومیک محصولات خود توجه زیادی نشان داده اند. تولید کنندگان تجهیزات و وسایل کامپیوتر (مانند صفحه کلید، ماوس، میز و صندلی و…) اکنون سعی می کنند تا محصولات را مطابق با اصول ارگونومی طراحی و تولید کنند. رعایت اصول ارگونومی سبب کاهش ضایعات چشم، سردرد، کمر درد و فشار در نواحی مچ دست، شانه و گردن در اپراتورهای کامپیوتر خواهد شد.
کاربرد کامپیوتر در زندگی بشر بسیار زیاد است و تعداد زیادی از افراد ساعت های متمادی با کامپیوتر کار می کنند. به همین دلیل شناخت عوامل موثر در محیط کار با کامپیوتر اهمیت زیادی دارد وجود شرایط نامناسب در محیط کاری و عدم توجه به موارد ارگونومیکی و بهداشتی هنگام کار با کامپیوتر ممکن است در بلند مدت سبب بروز بیماری ها و ناهنجاری ها شود.
بیشتر کاربران کامپیوتر در محیط های سربسته و فضاهای کوچک کار می کنند. کم ترین ویژگی های یک محیط کاری مناسب برای کاربران کامپیوتر به قرار زیر است:
با وجود رعایت نکات فوق، باز هم امکان بروز بیماری های خاص برای اپراتور وجود دارد کم تحرکی هنگام کار با کامپیوتر، چشم دوختن در مدت طولانی به صفحه مانیتور و حرکات یکنواخت و تکراری مچ دست، ممکن است سبب بروز انواع عوارض شوند.
استفاده از زیرپایی در کار با کامیپوتر
این زمانهای استراحت نهتنها برای بدن و عضلاتتان مفید هستند بلکه به چشمهایتان هم کمک میکنند تا مدت زیادی به مانیتور خیره نمانند. کم کردن نور مانیتور و قرار دادن آن در جایگاه مناسب هم مفید است. حتما ClearType را در ویندوز روشن کنید و تعداد دفعات ریفرِش کردن مانیتور را هم افزایش دهید. همچنین برنامههایی مثل Flux هم باعث میشوند مانیتور، مخصوصا در شب، به چشمها کمتر آسیب برساند.
مواردی که در این مقاله ذکر شد فقط تعداد کمی از نکاتی هستند که به داشتن فضای کاری سالم و رعایت اصول ارگونومی کمک میکنند. شاید به نظرتان ساده بیایند اما بسیار مهم هستند. امیدواریم با استفاده از روشهایی که در اختیارتان قرار دادیم، محیط کاری سالم و در نتیجه زندگی سالمی داشته باشید.
به صورت کلی مشاغل زیر جزء مشاغل سخت و زیان آور تامین اجتماعی هستند:
طبق اصلاحیه مجلس شورای اسلامی، رانندگان حمل و نقل بار و مسافر درون و بین شهری، راهداران و رانندگان وزارت راه و شهرسازی در جاده های کشور مشمول مشاغل سخت و زیان آور می شوند. طبق این مصوبه، قانون بیمه اجتماعی رانندگان حمل و نقل بار و مسافر بین شهری مصوب ۱۳۷۹ اصلاح گردید. توجه شود که مشمولان این قانون مکلف به پرداخت چهار درصد سهم کارفرما به صورت نقد و اقساط هستند.
در صورتیکه شغل کارگر جزء مشاغل سخت باشد، چه شرایط دیگری باید احراز شود؟
شرط ذیل به منظور ارائه درخواست متقاضی جهت بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان آور الزامی است:
بیمه شدگانی که حداقل ۲۰ سال سابقه کار متوالی یا ۲۵ سال سابقه کار متناوب و پرداخت حق بیمه در کارهای سخت و زیان آور را دارا باشند، بدون شرط سنی می توانند درخواست بازنشستگی از سازمان تامین اجتماعی نمایند.
منظور از توالی و تناوب اشتغال در مشاغل سخت و زیان آور چیست؟
۱- ایام زیر چنانچه در فواصل اشتغال به کارهای سخت و زیان آور واقع شود، به عنوان سابقه اشتغال در کارهای سخت و زیان آور محسوب می گردد:
۲- ایام و موارد زیر چنانچه در فواصل اشتغال بیمه شده به کارهای سخت و زیان آور واقع شود موجب زایل شدن توالی اشتغال وی در کارهای سخت و زیان آور نمی گردد:
ایام خدمت وظیفه سربازی (دوران ضرورت و احتیاط) مشروط بر اینکه بیمه شده حداکثر تا دو ماه پس از پایان خدمت به کار سابق خود برگشته و یا اینکه در کار دیگری که سخت و زیان آور شناخته شده مشغول به کار شده باشد و همچنین ایام آماده به خدمت
۳- ایام و موارد ذیل چنانچه در فواصل اشتغال بیمه شده به کارهای سخت و زیان آور واقع شود توالی اشتغال او را از بین برده و موجب تناوب اشتغال وی می گردد:
تمام روز به صفحه نمایش خیره میشوید
اغلب ما بیش از 400 دقیقه در روز را صرف نگاه کردن به صفحهی کامپیوتر، تبلت، تلفن همراه و یا لپ تاپ میکنیم. در تمام این مدت چشم ما در معرض خطر فشار چشم دیجیتالی است که گروهی از مشکلات مانند تاری دید و خستگی چشم را به دنبال دارد. مشکل اینجاست که در این مواقع کمتر از حد کافی پلک میزنیم که خود موجب سوزش و خشکی چشم میشود. بررسیها نشان میدهد هنگام استفاده از ابزارهای دیجیتال سرعت پلک زدن تا حدود 70 درصد کاهش پیدا میکند.
در عین حال خواندن یک متن دیجیتالی مستلزم کار سخت چشم است، چون حروف دیجیتال از نقاط ریز تشکیل شدهاند. خوشبختانه علائم این عارضه بعد از کم شدن میزان استفاده از ابزارهای این چنینی کاهش پیدا میکند. بهترین راه جلوگیری از ابتلا به این مشکل، به کار گرفتن قاعده 20-20-20 است. طبق این قانون شما باید بعد از هر بیست دقیقه نگاه کردن به نمایشگر دیجیتال، به مدت 20 ثانیه به یک نقطه در فاصله 20 فوتی (6 متری) خودتان نگاه کنید. این کار به کاهش فشار وارده به چشم کمک زیادی میکند.
به مدت طولانی از لنز استفاده میکنید
استفاده طولانیمدت از لنزهای تماسی به معنی جذب کثیفی، گرد و خاک، مخاط، پروتئین و مواد معدنی که از آنها ساخته شدهاند، توسط چشم است که علاوه بر آلوده کردن چشمها به آنها لطمه میزند و موجب خشک شدن نیز میشود.
یک راه آسان برای اینکه متوجه شوید آیا لنزهایتان مشکل دارند یا نه این است که آنها را روی شیشه عینکتان قرار دهید. اگر دیدتان با عینک روشنتر شد، به احتمال زیاد لنزتان کثیف و آلوده است. حتی اگر بدانید که لنزها آلودگی ندارند باز هم حداقل یک بار در روز باید آنها را تمیز کنید و یا طبق دستورالعمل روی باکس لنزها، آن را جایگزین کنید. اغلب لنزهایی که امروزه در بازار وجود دارند قابلیت جایگزینی روزانه، دو هفته یک بار یا ماهانه دارند. لنزهایی که قابلیت جایگزینی روزانه دارند امنترین لنزها هستند.
قرنیهتان را میخارانید
قرنیه لایه نازک و شفافی است که در بخش جلویی کره چشم قرار دارد. خراش قرنیه ممکن است علائمی مانند تاری دید، قرمزی، یا احساس وجود شن و ماسه در چشم را ایجاد کند. اگر احساس میکنید دچار خراش قرنیه شدهاید باید به چشم پزشک مراجعه کنید. گاهی استفاده از لنز تماسی نیز میتواند به خراش قرنیه منجر شود. خراش جزئی معمولا در عرض چند روز بهبود پیدا میکند و ممکن است پزشک برایتان قطره آنتیبیوتیک یا قطره استروئیدی تجویز نماید تا دچار عفونت و التهاب نشوید. اگر از لنز استفاده میکنید، بهتر است تا از قبل بهبودی از آن استفاده نکنید.
منتظر تولد نوزادتان هستید
تغییرات بصری، مانند تاری و دوبینی، در دوران بارداری شایع است. تغییرات هورمونی در این دوران موجب تغییرات مایع پشت قرنیه و در نتیجه تغییر شکل و ضخامت آن میشود و در نهایت ممکن است زن باردار دچار نزدیکبینی یا دوربینی موقتی شود. همچنین این گروه از ن ممکن است با خشکی چشم مواجه شوند.
آنتی هیستامین، داروهای فشار خون یا ضد افسردگی مصرف میکنید
همه این داروها موجب خشکی چشم میشوند. کاهش تولید اشک و یا تغییر در ترکیب اشک که باعث تبخیر بسیار سریع آن میشود علت خشکی چشم در این موارد است. ممکن است احساس کنید چیزی در چشم شما وجود دارد و یا تاری دید، درد، قرمزی و اشکریزی زیاد را تجربه کنید.
ن به لطف تغییرات هورمونی ناشی از بارداری، های ضدبارداری و درمان جایگزینی هورمونی، بیشتر مستعد ابتلا به خشکی چشم هستند. بیماریهایی مانند آرتریت روماتوئید و دیابت نیز خطر خشکی چشم را افزایش میدهند.
به آب سیاه چشم مبتلا هستید
این درست است که افراد مسن به طور کلی در معرض خطر بالاتری برای گلوکوم یا آب سیاه چشم هستند، اما همه افراد، از نوزادان گرفته تا افراد صد ساله، ممکن است به این بیماری دچار شوند. این بیماری زمانی رخ میدهد که تجمع مایعات اضافی در چشم باعث افزایش فشار داخلی چشم شده و به عصب بینایی آسیب بزند.
این عصب که مانند کابل برق شامل سیمهای متعدد است، در هنگام آسیب باعث ایجاد نقاط کور متعددی نیز می شود.
افراد 18 تا 60 سال باید چشم خود را حداقل هر دو سال یک بار معاینه کنند. بعد از 60 سالگی این کار باید به طور سالانه انجام شود. آب سیاه قابل درمان نیست، اما اگر زود متوجه آن شوید، میتوانید با استعمال قطرههای دارویی که فشار را کاهش میدهند، آن را کنترل کنید.
به ترتیب زیر می باشند:
1- کارمندان ایمنی زمینی در فرودگاهها
2- رانندگان فرمول یک
3- کارگران ساختمانی
4- کارکنان کلاب ها
5- موزیسین های راک
6- کارگران کارخانه و مزرعه
7- کارکنانی که شغل آنها وابسته به هدفون است
8- موزیسین های کلاسیک
9- پیک های موتوری
10- کارمندان مهد کودک و یا معلمین
افت شنوایی ناشی از سر و صدا(NIHL) پس از سالهای متوالی مواجهه با صدا اتفاق می افتد. البته این زمان به حساسیت گوش افراد بستگی دارد اما برای ابتلا معنادار به افت شنوایی ، به طور معمول، در مدت 10 سال و یا بیشتر در معرض صدا بودن نیاز است. از سال 1990 مولفه های شناخت و تشخیص افت شنوایی شغلی (ONIHL) ناشی از مواجهه با سر و صدا به این صورت معرفی شدند:
1- افت شنوایی شغلی همیشه از نوع حسی- عصبی است.
2- افت شنوایی شغلی تقریبا در اکثر موارد در دو گوش متقارن است.
3- در فرکانس های بالا میزان کاهش شنوایی شغلی به ندرت از 75 دسی بل می کند و در فرکانس های پایین این میزان کاهش شنوایی به ندرت از 40 دسی بل بیشتر می شود.
4- کاهش شنوایی پس از ترک شغل پر سر و صدا متوقف می گردد و پیشرفت نمی کند.
5- زمانیکه کاهش شنوایی پیشرفت می کند، نرخ آن کاهش می یابد.
6- کاهش شنوایی اغلب در فرکانس های 3000 تا 6000 هرتز، بیش از فرکانس های 500 تا 2000 هرتز است. همچنین بطور معمول کاهش شنوایی در فرکانس 4000 هرتز از همه فرکانس ها بیشتر است. این تفاوت حتی در موارد پیشرفته نیز حفظ می گردد.
7- در مواردی که فرد بطور مستمر در معرض صدا قراردارد، کاهش شنوایی در فرکانس های 3000، 4000 و 6000 هرتز، به طور معمول پس از 10 الی 15 سال به حداکثر می رسد.
زمانی که افت شنوایی محدود به فرکانس های بالا می شود، افراد به ندرت در محاوره های آرام دچار مشکل می شوند. اولین مشکلی که مبتلایان به افت شنوایی معمولا آن را بیان می کنند، ناتوانی در درک مکالماتی است که در پس آن سطح بالایی از سر و صدای زمینه در محیط وجود دارد. زمانی که افت شنوایی شغلی اتفاق می افتد، فرد حتی در اماکن آرام، در شنیدن صداهای زیر مانند صدای بانوان و کودکان دچار مشکل می شود. اما افراد معمولا در مکالمه های تلفنی دچار مشکل نمی شوند چرا که امواج مکالمه های تلفنی معمولا از 3000 هرتز فراتر نمی رود.
علائم مذکور، مختص کاهش شنوایی حسی- عصبی در فرکانس های بالا نیستند و کمک چندانی به تشخیص این نوع افت شنوایی نمی کنند. چرا که این علائم در عارضه های افت شنوایی ناشی از سمیت، پیر گوشی و یا کم بودن شنوایی ژنتیکی نیز مشترک هستند.
از نظر پزشکی، افت شنوایی ناشی از صدا،در ابتدا با تغییر موقت در آستانه شنوایی آغاز می گردد. این تغییر موقت پس از حذف محرک مضر، تقریبا به طور کامل از بین می رود. مدت زمانی که طول می کشد تا فرد به حالت طبیعی برگردد و این علائم از بین برود، مشخص نیست. در گذشته این زمان را معادل 16 ساعت در نظر می گرفتند ولی امروزه افراد دارای تغییر موقت آستانه شنوایی زمان بیشتری را برای بهبود تقریبا کامل، صرف کرده اند. این زمان در برخی منابع 24 ساعت، و در برخی دیگر، بخصوص زمانی که فرد در معرض ضربه صوتی بوده است، از چند روز تا چند ماه متغیر است. دانشمندان برای تعیین زمان بهبود تغییر موقت آستانه شنوایی، به یک نظر واحد نرسیده اند ولی آنچه که به طور معمول استفاده می شود، همان محدوده زمانی 24 ساعت است.
میزان تغییر موقت آستانه شنوایی از روی شدت ، فرکانس، میزان و الگوی زمانی ( متناوب یا مستمر) صدای مسبب قابل پیش بینی است. تون خالص و محرک با باند باریک، تغییر موقت آستانه شنوایی را ماکزیمم و کمی بالاتر از مرکز فرکانس صوت تولیدی بوجود می آورد. اما در افت شنوایی های شغلی، تغییر موقت آستانه شنوایی، میان فرکانس های 3000 تا 6000 بیشتر است. به طوری که اغلب در فرکانس 4000 هرتز، متمرکز است.
صدای در فرکانس بالا بسیار مضرتر از صدای در فرکانس پایین است. شدت صوت به تنهایی نمی تواند میزان خطر را بنمایاند. عوامل دیگری نیز در کنار شدت صوت در بوجود آوردن افت شنوایی دخیل هستند. به همین دلیل یک مقیاس خاص برای اندازه گیری سر و صدا از محیط معرفی شده است که هدف از این مقیاس ارزیابی پتانسیل صدا برای ایجاد افت شنوایی و یا تغییر در آستانه شنوایی می باشد. افت شنوایی فرد توسط تست های ادیولوژی و اتوسکوپی سنجیده می شود.
افت شنوایی شغلی، اکثرا قرینه و متقارن است. یعنی در هر دو گوش به شکل قرینه این افت شنوایی اتفاق می افتد اما در برخی مشاغل که صدای محیط را به طور غیر قرینه تحمل می کنند، دچار افت شنوایی شغلی غیر قرینه می شوند. اغلب مشاغل داخل ساختمان، باعث بروز افت شنوایی دوطرفه و خارج از ساختمان، موجب برزو افت شنوایی غیر دوطرفه می شوند. یکی از شایع ترین مشاغلی که شاغلین آن دارای افت شنوایی غیر قرینه می شوند، تیر اندازی است. تیر اندازانی که راست دست هستند، با دست راست شلیک می کنند و تفنگ را بر روی شانه چپ قرار می دهند. لذا گوش چپ آنها دچار کاهش قدرت شنوایی به نسبت گوش راست آنها می گردد.
اسپیرومتری تست رایجی است که جهت تشخیص آسم، بیماری مزمن انسداد ریوی (COPD) و در مواردی استفاده میشود که سیستم تنفسی به دلایلی تحت تاثیر قرار گرفته است. اسپیرومتری به صورت دورهای و جهت بررسی عملکرد ریههایی که تحت درمان یک بیماری مزمن ریوی بوده اند، انجام میشود.
در اسپیرومتری میزان هوایی که شما میتوانید دم و بازدم کنید اندازهگیری میشود. همچنین سرعت عمل دم را مورد اندازهگیری قرار میدهد. مقادیر نشان دهنده بوسیله اسپیرومتری اگر پایینتر از حد متوسط باشد نشان دهنده این امر است که ریههای شما عملکرد خوبی ندارند.
علت انجام
پزشک انجام اسپیرومتری را زمانی توصیه میکند که مشکوک به علائم بیماری مزمن ریوی باشید. این موارد عبارتند از:
آسم
بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
برونشیت مزمن
آمفیزم
فیبروز ریه
اگر قبلا در مورد شما تشخیص یک اختلال مزمن ریوی داده شده است، اسپیرومتری به صورت دورهای برای بررسی چگونگی عملکرد داروها و اینکه آیا علایم تحت کنترل هستند، مورد استفاده قرار میگیرد.
بیماریهای مرتبط
آسم (Asthma)
بیماری مزمن انسدادی ریه (Chronic obstructive pulmonary disease (COPD))
آمفیزم (Emphysema)
فیبروز ریه (Pulmonary fibrosis)
چه انتظاراتی باید داشته باشید
هنگامی که برای انجام آزمون مراجعه میکنید:
پرستار یا تکنسین دستورالعملهای خاص در مورد چگونگی انجام تست به شما میدهند. با دقت گوش کنید و مطمئن شوید که تمامی موارد گفته شده را دقیقا متوجه شدهاید. انجام نادرست تست منجر به نتایج نادرست میشود.
کلیپسی روی بینی جهت بستن سوراخهای بینی قرار میگیرد.
پرستار یا تکنسین از شما میخواهد که نفس عمیقی بکشید و برای چند ثانیه تا آنجا که میتوانید، به داخل لولهای که به یک ماشین (اسپیرومتری) متصل است، بدمید. شما ممکن است برای یک لحظه پس از انجام آزمایش احساس تنگی نفس یا سرگیجه کنید.
نیاز است که این تست را حداقل سه بار انجام دهید تا مطمئن شوید که نتایج دقیق و پایدار هستند.
اگر پس از تست اولیه، پزشک داروی استنشاقی برای باز کردن ریهها (برونکودیلاتور) تجویز میکند، نیاز است که به مدت 15 دقیقه صبر کنید و تست بعدی را جهت اندازهگیری جدید انجام دهید. به این ترتیب پزشک میتواند نتایج بدست آمده را از دو اندازهگیری را مقایسه کند و به این نتیجه برسد که آیا داروی استفاده شده جهت گشاد کردن برونشها باعث بهبود جریان هوا شده است. هر کدام از این تستها معمولاً کمتر از 15 دقیقه به طول میکشد.
چگونه آماده شوید
در مورد اینکه آیا باید از داروهای تنفسی استنشاقی یا داروهای دیگر قبل از تست اجتناب کنید از دستورالعملهای پزشک پیروی کنید. موارد دیگر عبارتند از:
لباسهای گشاد بپوشید که اختلالی در موقع نفس عمیق کشیدن ایجاد نکند.
از خوردن غذای زیاد قبل از آزمون اجتناب کنید، زیرا این امر باعث میشود سختتر نفس بکشید.
درباره این سایت